ANKARA- Piyasada fiyat istikrarının sağlanabilmesi ve
esnafın korunması için Perakende Yasası’nda zaman kaybedilmeden değişiklik
yapılması gerektiğini belirten TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Fiyat istikrarının sağlanabilmesi için
haksız rekabetin önlenerek piyasadaki aktör sayısının artması lazım. Ancak
bunun tam karşıtı olarak on binlerce mağazası olan büyük işletmelerle esnafımızın
mücadelesi sürüyor. Sattıkları ürün bazında 70-80 sektörü ilgilendiren haksız
rekabet yüzünden büyüklerin lehine, küçüklerin aleyhine işleyen bir süreç var. Esnafımız
ile tüketicilerin korunması ve istihdamın farklı hale gelebilmesi için küçük
işletmelerin desteklenmesi lazım” dedi.
-“TÜKETİCİ MAĞDUR OLURKEN DİĞER SATICILAR OLUMSUZ
ETKİLENİYOR”
Her türlü ürünü satan
zincir marketlerin 70-80 mesleği olumsuz etkilediğini söyleyen Türkiye Esnaf ve
Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Ulusal zincir marketler temel gıda
ürünleri dışında unlu mamullerin tamamını, teknoloji, tekstil, ayakkabı,
kozmetik, beyaz eşya, mobilya, halı, küçük ev aletleri, kırtasiye ürünleri, hırdavat
malzemeleri, bijuteri, oyuncak, kontör vb. gibi 70-80 mesleğin sattığı ürünleri
satarak piyasada haksız rekabet ortamı oluşturuyor. Yazın plaj ürünlerinden
tutun da kışın kış lastiğine, antifriz ve cam suyuna, eğitim sezonunda
kırtasiye ürünlerine, Kurban Bayramlarında canlı kurbanlık satışına kadar her
şeyi satıyorlar. Üstelik su, deterjan, yağ gibi ürünlerde fiyat birlikteliği
yapıyorlar. Bu da piyasada tekel hâkimiyeti ile fiyatların artmasına sebep
oluyor” şeklinde konuştu.
-“YÜKSEK MEBLAĞLI VE GARANTİ GEREKTİREN ÜRÜNE SINIRLAMA
ŞART”
Zincir marketlerin
sattıkları ürünlere sınırlama getirilmesinin şart olduğunu dile getiren
Palandöken, “Zincir marketlerde cep
telefonu, beyaz eşya, elektrikli ev aletleri gibi yüksek meblağlı ve garanti
kapsamına alınması gereken ürünlerin bile satışı var. Bu ürünlerin bakımı,
servisi olup olmadığı, yabancı menşeli olup olmadığı kontrol edilmiyor. Çoğunlukla
piyasada rağbet görmeyen ve düşük kaliteli ürünler satılıyor. Bu ürünler
arızalandığında tüketiciler muhatap bulmadığı gibi garanti servisine ulaşamayan
ya da ulaştığı halde istediği geri dönüşü alamayan çok sayıda tüketici var. Bu
tarz durumlarda zincir marketler konunun muhatabı olamadığı gibi sorunun çözümü
noktasında da işlevsiz kalıyor. Sattığı ürüne sahip çıkamayanlar o ürünü
satmamalı. Hem tüketicinin mağdur olmaması hem de piyasanın dengesinin
korunması için Perakende Yasası’nda yapılacak değişiklikle zincir marketler
yalnızca gıda ürünlerini satabilmeli” diye konuştu.
-“TEDARİK ZİNCİRİNİ DÜZENLEYEN BİR UYGULAMA HAYATA
GEÇİRİLMELİ”
Küçük esnafın
korunması için tedarik zincirini düzenleyen bir uygulamanın hayata geçirilmesi
gerektiğini ifade eden Palandöken, “Artan
maliyetlerden dolayı esnafımız sattığı ürünün yerine yenisini alamazken büyük
marketler tedarikçiden daha ucuza sipariş ettiği ürünlerle daha çok kâr ediyor.
Sermayesi ve işletmesi daha küçük olan esnafımız ise tedarikçiden yüksek
fiyattan ürün aldığı için, zincir marketlere göre kâr marjı daha düşük. Oysa
Perakende Yasası ile tedarik zincirini düzenleyen bir uygulama hayata
geçirilmeli. Firmalar, perakende satış yapan tüm işletmelere küçük büyük
demeden aynı fiyattan satış yapmalı. Perakende Yasası’nda bir an önce
değişiklik yapılarak esnafımız ürünü tedarik aşamasında desteklenerek fiyat istikrarı
sağlanmalı” ifadelerini kullandı.
-“HAKSIZ REKABET SANAYİ SEKTÖRÜNDEKİ ESNAFI BİLE
ETKİLİYOR”
Haksız rekabetin önlenmesi
için zincir marketlere birtakım yasal zorunluluklar getirilmesini isteyen
Palandöken, “Zincir marketlerin açma
kapama saatleri, koşullanma yerleri, nüfusa göre açılma oranları, hafta 1 gün
tatil ve çalışanların da haklarının korunacağı bir düzenlemenin yapılması
lazım. Örneğin belli nüfusun
altındaki ve belirtilen mesafe aralığına uymayan yerlerde işletme açılmamalı. Yoksa
piyasada fiyat istikrarı sağlanamaz. Birinde farklı diğerinde farklı fiyat var.
Sadece cazip olsun diye müşteri portföylerini genişletebilmek adına kendi
aralarındaki paylaşımla vatandaş da mağdur oluyor. Sadece perakende sektöründeki
esnafı değil sanayi sektöründeki esnafı bile etkiliyor” diye konuştu.